(Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Η ΑΞΙΑ", 02-07-2011)
Του Γιώργου Παπακωνσταντίνου
Στην επανεκκίνηση της οικονομίας μέσα από την αναδιανομή και απορρόφηση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ, την εκταμίευση κοινοτικών πόρων με την ευρωπαϊκή συμμετοχή να αυξάνεται σημαντικά και την εθνική συμμετοχή να περιορίζεται αισθητά, τη συνδρομή των δανείων ή των εγγυήσεων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων "ποντάρει" μια σειρά από κλάδους προκειμένου να κερδηθεί γενικότερα το "στοίχημα" της ανάπτυξης για την Ελλάδα, αλλά και να "δουλέψουν" ειδικότερα οι επιμέρους επιχειρηματικοί τομείς.
Κεφάλαια που ενδέχεται συνολικά να ξεπεράσουν τα 20-25 δισ. ευρώ μέσα στα προσεχή 3-4 χρόνια δύνανται πραγματικά να δώσουν "ανάσες", δηλαδή… δουλειά, σε εταιρείες από πολλούς κλάδους, όχι μόνο στις κατασκευές, αλλά και στην ενέργεια, τα τσιμέντα, τα καλώδια, τα μέταλλα και όλους αυτούς τους τομείς της ευρύτερης οικονομίας που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο σχετίζονται με την υλοποίηση υποδομών.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, όπως λένε παράγοντες της αγοράς, "το στοίχημα της ανάπτυξης μπορεί να έχει επιτυχές αποτέλεσμα εάν και εφόσον τελικά πάρει μπρος η μηχανή στη χώρα, προχωρήσουν με θετικό για την οικονομία τρόπο οι αποκρατικοποιήσεις, οι μεταρρυθμίσεις, αξιοποιηθεί σωστά η δημόσια περιουσία, αρθούν οι δυσλειτουργίες που έχουν μπλοκάρει πλήθος επενδύσεων σε τομείς όπως οι υποδομές, οι ΑΠΕ, η διαχείριση απορριμμάτων, το real estate και ο τουρισμός, κλάδοι που θα ευεργετηθούν από την ανάκαμψη της οικονομίας".
Την ίδια ώρα, αναλύσεις κλάδων και φορέων προβάλλουν την ανάγκη προώθησης επενδύσεων σε τομείς της οικονομίας, ξένα δημοσιεύματα μιλούν για κλάδους… φιλέτα που φαντάζουν ως ελπιδοφόρες επιχειρηματικές δράσεις ώστε να βγει η οικονομία από το αδιέξοδο, βάζοντας στην εν λόγω… λίστα τη ναυτιλία και τις ναυπηγοεπισκευαστικές δραστηριότητες, τις μεταφορές, τη φαρμακευτική βιομηχανία και την πράσινη τεχνολογία.
Ποιοι κλάδοι θα επωφεληθούν
Πέραν του αμιγώς κατασκευαστικού κλάδου που διατηρεί σημαντικές προσδοκίες για ανάκαμψη μέσα από την αναδιανομή των κονδυλίων του ΕΣΠΑ που δεν έχουν απορροφηθεί, ύψους 17 δισ. ευρώ, την απαλλαγή της χώρας από την υποχρέωση εθνικής συμμετοχής στα έργα, τη συνδρομή της ΕΤΕπ, υπάρχουν ακόμα πολλοί τομείς της ελληνικής οικονομίας που θα βρεθούν με αντικείμενο.
Μεταξύ αυτών οι ευρύτερες υποδομές, ο τουρισμός, η ναυτιλία, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά και γενικότερα ο ενεργειακός κλάδος (μαζί με πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ενώ μπροστά υπάρχει θεωρητικά και η αναζήτηση και εκμετάλλευση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων αλλά και μεταλλευμάτων), το real estate και ευρύτερα η ανάπτυξη οικιστικών ή τουριστικών μονάδων, η διαχείριση αποβλήτων και απορριμμάτων, η αξιοποίηση των υδάτινων πόρων.
Βέβαια, δεν είναι μόνο οι συγκεκριμένοι κλάδοι που μπορούν να επωφεληθούν εάν η Ε.Ε. συνδράμει με πόρους και η κυβέρνηση καταφέρει αυτή τη φορά να απορροφήσει κονδύλια, αλλά και να άρει τις δυσλειτουργίες ώστε να προχωρήσουν θέματα που σχετίζονται με γραφειοκρατία, περιβαλλοντικές εμπλοκές, απαλλοτριώσεις, νομικά κωλύματα κ.λπ. Υπάρχουν επίσης οι… συγγενικοί με τις υποδομές κλάδοι, δηλαδή τομείς απαραίτητοι για την υλοποίηση projects που από την άλλη πλευρά θα επωφεληθούν εφόσον "ανοίξουν οι δουλειές". Μεταξύ αυτών οι τσιμεντοβιομηχανίες, οι μεταλλευτικές εταιρείες, ο κλάδος καλωδίων κ.λπ., ενώ σημειώνεται ότι επιπρόσθετα θα κινηθούν και όλα αυτά τα επαγγέλματα και οι κλάδοι που σχετίζονται με τις κατασκευές, την οικοδομή, τον τουρισμό κ.λπ.
Άρα, δεν μιλάμε στενά για τα οφέλη 3-4 ή 5-6 κλάδων, αλλά για έναν κύκλο επιχειρηματικών δράσεων που λιγότερο ή περισσότερο θα δει "ψήγματα", έστω, ανάκαμψης.
Ανάκαμψη θέλουν οι επιχειρηματίες
Ενώ πρέπει να σημειωθεί ότι και οι ίδιοι οι επιχειρηματίες τονίζουν προς πάσα κατεύθυνση ότι ο επαναπρογραμματισμός του ΕΣΠΑ, η συνδρομή των κοινοτικών πόρων μπορεί να δώσουν σημαντική ώθηση σε μια σειρά από business και projects που έχουν "βαλτώσει", κάτι που έχουν επισημάνει κατασκευαστές, μέλη της ενεργειακής κοινότητας, στελέχη της κτηματαγοράς, του τουρισμού, της βιομηχανίας κ.λπ.
"Το επόμενο βήμα, μετά τη σταθεροποίηση της οικονομίας μας, θα πρέπει να είναι η επανεκκίνηση της ανάπτυξης, με άξονες τις αποκρατικοποιήσεις, τις ξένες επενδύσεις, την απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων, την ώθηση που θα μας δώσουν οι διαρθρωτικές αλλαγές και την ιδιωτική επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις, με σύμμαχο τον τραπεζικό τομέα της χώρας" δήλωσε μεταξύ άλλων ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, Ν. Νανόπουλος, στο πλαίσιο της πρόσφατης τακτικής γενικής συνέλευσης των μετόχων της τράπεζας, συνοψίζοντας σε έναν μεγάλο βαθμό και τις εκτιμήσεις του επιχειρηματικού κόσμου για την "επόμενη ημέρα".
Ξεμπλοκάρισμα, μεταρρυθμίσεις, αποκρατικοποιήσεις
Πάντως, θεωρείται ως ιδιαίτερα κρίσιμο από την αγορά να προχωρήσουν παράλληλα κάποια θέματα που "πληγώνουν" τις επενδύσεις στην Ελλάδα και σχετίζονται με προβλήματα και δυσλειτουργίες, να αρθούν τα γραφειοκρατικά εμπόδια, οι περιβαλλοντικές "δικλίδες", οι θεσμικές αγκυλώσεις που οδηγούν συχνά σε ματαίωση φιλόδοξες επενδύσεις real estate, ενεργειακά projects, τουριστικές μονάδες, σχέδια αξιοποίησης μεταλλευτικών κοιτασμάτων κ.λπ., να γίνουν αλλαγές και ριζικές ανατροπές στην πολεοδομική και περιβαλλοντική νομοθεσία.
Άλλωστε, είναι γνωστό ότι πλήθος επενδύσεων, από τη Ρόδο και την Κρήτη έως τη Βόρεια Ελλάδα κι από την Πελοπόννησο έως το Αιγαίο, έχουν σκοντάψει στα δαιδαλώδη γρανάζια της ελληνικής γραφειοκρατίας.
Οπως, επίσης, πρέπει να προχωρήσουν μεταρρυθμίσεις και αποκρατικοποιήσεις ώστε συνδυαστικά να δοθεί ώθηση στην οικονομία.
Η Ευρώπη, το ΕΣΠΑ, η ΕΤΕπ
Βέβαια, για την ώρα η Κομισιόν έχει μιλήσει για ένα εμπροσθοβαρές πρόγραμμα κοινοτικής ενίσχυσης ύψους 1 δισ. ευρώ, αν και ήδη έχουν ακουστεί νούμερα που ανεβάζουν τα κεφάλαια συνολικά σε 20-25 δισ. ευρώ για τα επόμενα έτη (περιλαμβάνονται και δυνητικά κεφάλαια της ΕΤΕπ), ενώ έχει αναφερθεί στα περί μείωσης της εθνικής συμμετοχής στο 15%, αν και ο πρόεδρος του Eurogroup κ. Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ έχει αφήσει να εννοηθεί ότι πρέπει να αρθεί, προσωρινά, για την Ελλάδα η υποχρέωση εθνικής συμμετοχής. Ενώ στο τραπέζι είναι και ο ανασχεδιασμός του ΕΣΠΑ των 17 δισ. ευρώ ή και η σύναψη δανείων με την ΕΤΕπ ή μέσω έκδοσης ευρωομολόγων. Με στόχο της κυβέρνησης να είναι η επίτευξη σχεδόν διπλάσιας απορρόφησης των κονδυλίων του ΕΣΠΑ, δηλαδή στο τέλος του έτους η υλοποίηση του ΕΣΠΑ να έχει ξεπεράσει το 35% από 18% που ήταν στο τέλος του 2010. Επίδοση η οποία αν επιτευχθεί θα οδηγήσει σε μείωση του ΑΕΠ της τάξης του 3,5% - 3,8%.
Συνηγορούν μελέτες, συνέδρια και… ξένος Τύπος
Αξίζει να αναφέρουμε ότι δεν λείπουν και οι μελέτες, τα δημοσιεύματα και του ξένου Τύπου, οι ομιλίες σε συνέδρια που αναφέρονται ακριβώς στην ανάγκη για προώθηση επενδύσεων, στην επίδραση που μπορεί να επιφέρει η ανάπτυξη ενός κλάδου στην οικονομική δραστηριότητα, στους ελπιδοφόρους τομείς της χώρας κ.λπ.
Για παράδειγμα, μια και η ενέργεια, κυρίως δε η προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών, θεωρείται ως ιδιαίτερα κρίσιμος κλάδος για την τόνωση της οικονομίας, πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ κατέδειξε ότι η μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ κινητοποιεί σημαντικό ύψος κεφαλαίων, με ευεργετική επίδραση στην οικονομική δραστηριότητα και στην απασχόληση, κάτι εξαιρετικά σημαντικό στην παρούσα συγκυρία. Από τη μελέτη προκύπτει ότι η στροφή στις ΑΠΕ και η επίτευξη των συγκεκριμένων στόχων διείσδυσής τους στην ηλεκτροπαραγωγή είναι και εφικτές και επωφελείς για τη χώρα μας.
Παρ' όλα αυτά, σύμφωνα με τη μελέτη, το ενδεχόμενο να μην πραγματοποιηθούν οι αναγκαίες επενδύσεις στις ΑΠΕ είναι πολύ σοβαρό, εφόσον η κρατική μηχανή συνεχίσει να λειτουργεί αναποτελεσματικά και δεν ενσωματωθεί επαρκώς στις ατομικές και συλλογικές αποφάσεις η μέριμνα για το ευρύτερο συμφέρον. Εάν όμως το κράτος είναι αποτελεσματικό, οι επενδύσεις σε έργα ΑΠΕ θα δώσουν σημαντική ανάσα στην εθνική οικονομία.
Επίσης, σε συνέδριο που διοργανώθηκε στην Αθήνα για τον τουρισμό, μεταξύ άλλων ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ κ. Α. Ανδρεάδης επισήμανε ότι είναι απαραίτητη η επιτάχυνση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων των αεροδρομίων και των λιμανιών, ότι μέσα στο καλοκαίρι αναμένεται να ολοκληρωθεί και το νομικό πλαίσιο για την παραθεριστική κατοικία που θα οδηγήσει σε επενδύσεις 2 δισ. ευρώ ετησίως, ενώ σημείωσε ότι νομοθεσίες, όπως είναι το fast track, θα ανοίξουν τον δρόμο για επενδυτικές ευκαιρίες.
Πάντως, απαρατήρητο δεν πέρασε δημοσίευμα της ηλεκτρονικής έκδοσης των γερμανικών "Financial Times" που υπογράμμιζε ότι χρειάζεται αναπτυξιακή προοπτική για την Ελλάδα, αναφέροντας μάλιστα και έξι τομείς στους οποίους η ελληνική οικονομία εμφανίζει εξαιρετικό ενδιαφέρον και επενδυτικές προοπτικές, όπως οι ναυτιλία και ναυπηγοεπισκευαστικές δραστηριότητες, μεταφορές και τουρισμός, φαρμακευτική βιομηχανία και πράσινη τεχνολογία. Το ρεπορτάζ έκανε αναφορά ότι η ναυτιλία είναι μια αγορά που αναπτύσσεται παγκοσμίως και ότι οι ελληνικές εταιρείες είναι παρούσες και με καλές βάσεις, προσέθετε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να βρεθεί στη θέση του προμηθευτή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές για όλη την Ευρώπη.
Επίσης, συμπλήρωνε ότι ο τουρισμός είναι ένα από τα μεγάλα στηρίγματα της ελληνικής οικονομίας, τονίζοντας ότι η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα, με τις κατάλληλες κινήσεις, να προσελκύσει μεγάλες μάζες τουριστών από δυναμικές και πολλά υποσχόμενες αγορές, όπως η Ρωσία και η Κίνα, ενώ γινόταν αναφορά και στην εξαγωγική ισχύ της φαρμακοβιομηχανίας, καθώς και της δυναμικής του τομέα των μεταφορών, λόγω και της ελκυστικής γεωγραφικής θέσης της Ελλάδας.
Μη φθάσουμε στο άλλο άκρο…
Σε αυτό το σημείο έχει ενδιαφέρον να συνοψίσουμε τις απόψεις ανθρώπων της αγοράς, που μπορεί να αντιλαμβάνονται την αναγκαιότητα για προώθηση αναπτυξιακών επενδύσεων σε πλήθος τομέων της εγχώριας οικονομίας, ωστόσο, "χτυπούνε καμπανάκι" για τυχόν… εκπτώσεις που μπορεί να γίνουν. Δηλαδή ανησυχούν ότι "στον βωμό της ανάπτυξης θα έχουμε θυσίες".
O κίνδυνος
Εννοώντας ότι λόγω του μεσοπρόθεσμου προγράμματος, των ιδιωτικοποιήσεων, της επίσπευσης επενδύσεων που έχουν μπλοκάρει σε αρμόδιες υπηρεσίες για λόγους πολεοδομικούς ή περιβαλλοντικούς, είναι ορατός ο κίνδυνος να "δοθούν τα πάντα στους ιδιώτες, η δημόσια περιουσία, ο αιγιαλός, τα δάση κ.λπ." με πρόσχημα την ανάπτυξη. Κι από κει που δεν προχωρούσε τίποτα, τώρα να παραχωρηθούν τα πάντα στους ιδιώτες επενδυτές προκειμένου να αναζωπυρώσει το ενδιαφέρον τους για τη χώρα μας.
Ανησυχούν ότι δίνονται υπέρμετρα προνόμια σε ιδιώτες μέσα από τα επείγοντα μέτρα εφαρμογής του μεσοπρόθεσμου προγράμματος, κάνουν λόγο για ευνοϊκές ρυθμίσεις αναφορικά με επενδυτικά σχέδια. Ισχυρίζονται ότι προωθούνται αλλαγές στον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό, με συνέπεια να αίρονται φραγμοί περιβαλλοντικής προστασίας προκειμένου να γίνουν επενδύσεις, ότι προβλέπεται αποκλειστική παραχώρηση της χρήσης αιγιαλού και παραλίας.
Ανατροπές…
Προσθέτουν ότι προβλέπονται αποφάσεις-εξπρές για την τύχη της δημόσιας περιουσίας, ότι αλλάζουν οι όροι δόμησης και ότι ορίζεται ο θεσμός της "επιφάνειας", σύμφωνα με τον οποίο ο ιδιώτης επενδυτής αποκτά εμπράγματο δικαίωμα σε κτιριακές και άλλες εγκαταστάσεις που αναγείρονται πάνω σε ακίνητο που δεν αποτελεί δική του ιδιοκτησία. Ανατροπές και ρυθμίσεις που μπορεί να κρύβουν κινδύνους για το αστικό, περιαστικό και νησιωτικό περιβάλλον.
Του Γιώργου Παπακωνσταντίνου
Στην επανεκκίνηση της οικονομίας μέσα από την αναδιανομή και απορρόφηση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ, την εκταμίευση κοινοτικών πόρων με την ευρωπαϊκή συμμετοχή να αυξάνεται σημαντικά και την εθνική συμμετοχή να περιορίζεται αισθητά, τη συνδρομή των δανείων ή των εγγυήσεων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων "ποντάρει" μια σειρά από κλάδους προκειμένου να κερδηθεί γενικότερα το "στοίχημα" της ανάπτυξης για την Ελλάδα, αλλά και να "δουλέψουν" ειδικότερα οι επιμέρους επιχειρηματικοί τομείς.
Κεφάλαια που ενδέχεται συνολικά να ξεπεράσουν τα 20-25 δισ. ευρώ μέσα στα προσεχή 3-4 χρόνια δύνανται πραγματικά να δώσουν "ανάσες", δηλαδή… δουλειά, σε εταιρείες από πολλούς κλάδους, όχι μόνο στις κατασκευές, αλλά και στην ενέργεια, τα τσιμέντα, τα καλώδια, τα μέταλλα και όλους αυτούς τους τομείς της ευρύτερης οικονομίας που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο σχετίζονται με την υλοποίηση υποδομών.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, όπως λένε παράγοντες της αγοράς, "το στοίχημα της ανάπτυξης μπορεί να έχει επιτυχές αποτέλεσμα εάν και εφόσον τελικά πάρει μπρος η μηχανή στη χώρα, προχωρήσουν με θετικό για την οικονομία τρόπο οι αποκρατικοποιήσεις, οι μεταρρυθμίσεις, αξιοποιηθεί σωστά η δημόσια περιουσία, αρθούν οι δυσλειτουργίες που έχουν μπλοκάρει πλήθος επενδύσεων σε τομείς όπως οι υποδομές, οι ΑΠΕ, η διαχείριση απορριμμάτων, το real estate και ο τουρισμός, κλάδοι που θα ευεργετηθούν από την ανάκαμψη της οικονομίας".
Την ίδια ώρα, αναλύσεις κλάδων και φορέων προβάλλουν την ανάγκη προώθησης επενδύσεων σε τομείς της οικονομίας, ξένα δημοσιεύματα μιλούν για κλάδους… φιλέτα που φαντάζουν ως ελπιδοφόρες επιχειρηματικές δράσεις ώστε να βγει η οικονομία από το αδιέξοδο, βάζοντας στην εν λόγω… λίστα τη ναυτιλία και τις ναυπηγοεπισκευαστικές δραστηριότητες, τις μεταφορές, τη φαρμακευτική βιομηχανία και την πράσινη τεχνολογία.
Ποιοι κλάδοι θα επωφεληθούν
Πέραν του αμιγώς κατασκευαστικού κλάδου που διατηρεί σημαντικές προσδοκίες για ανάκαμψη μέσα από την αναδιανομή των κονδυλίων του ΕΣΠΑ που δεν έχουν απορροφηθεί, ύψους 17 δισ. ευρώ, την απαλλαγή της χώρας από την υποχρέωση εθνικής συμμετοχής στα έργα, τη συνδρομή της ΕΤΕπ, υπάρχουν ακόμα πολλοί τομείς της ελληνικής οικονομίας που θα βρεθούν με αντικείμενο.
Μεταξύ αυτών οι ευρύτερες υποδομές, ο τουρισμός, η ναυτιλία, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά και γενικότερα ο ενεργειακός κλάδος (μαζί με πετρέλαιο, φυσικό αέριο, ενώ μπροστά υπάρχει θεωρητικά και η αναζήτηση και εκμετάλλευση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων αλλά και μεταλλευμάτων), το real estate και ευρύτερα η ανάπτυξη οικιστικών ή τουριστικών μονάδων, η διαχείριση αποβλήτων και απορριμμάτων, η αξιοποίηση των υδάτινων πόρων.
Βέβαια, δεν είναι μόνο οι συγκεκριμένοι κλάδοι που μπορούν να επωφεληθούν εάν η Ε.Ε. συνδράμει με πόρους και η κυβέρνηση καταφέρει αυτή τη φορά να απορροφήσει κονδύλια, αλλά και να άρει τις δυσλειτουργίες ώστε να προχωρήσουν θέματα που σχετίζονται με γραφειοκρατία, περιβαλλοντικές εμπλοκές, απαλλοτριώσεις, νομικά κωλύματα κ.λπ. Υπάρχουν επίσης οι… συγγενικοί με τις υποδομές κλάδοι, δηλαδή τομείς απαραίτητοι για την υλοποίηση projects που από την άλλη πλευρά θα επωφεληθούν εφόσον "ανοίξουν οι δουλειές". Μεταξύ αυτών οι τσιμεντοβιομηχανίες, οι μεταλλευτικές εταιρείες, ο κλάδος καλωδίων κ.λπ., ενώ σημειώνεται ότι επιπρόσθετα θα κινηθούν και όλα αυτά τα επαγγέλματα και οι κλάδοι που σχετίζονται με τις κατασκευές, την οικοδομή, τον τουρισμό κ.λπ.
Άρα, δεν μιλάμε στενά για τα οφέλη 3-4 ή 5-6 κλάδων, αλλά για έναν κύκλο επιχειρηματικών δράσεων που λιγότερο ή περισσότερο θα δει "ψήγματα", έστω, ανάκαμψης.
Ανάκαμψη θέλουν οι επιχειρηματίες
Ενώ πρέπει να σημειωθεί ότι και οι ίδιοι οι επιχειρηματίες τονίζουν προς πάσα κατεύθυνση ότι ο επαναπρογραμματισμός του ΕΣΠΑ, η συνδρομή των κοινοτικών πόρων μπορεί να δώσουν σημαντική ώθηση σε μια σειρά από business και projects που έχουν "βαλτώσει", κάτι που έχουν επισημάνει κατασκευαστές, μέλη της ενεργειακής κοινότητας, στελέχη της κτηματαγοράς, του τουρισμού, της βιομηχανίας κ.λπ.
"Το επόμενο βήμα, μετά τη σταθεροποίηση της οικονομίας μας, θα πρέπει να είναι η επανεκκίνηση της ανάπτυξης, με άξονες τις αποκρατικοποιήσεις, τις ξένες επενδύσεις, την απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων, την ώθηση που θα μας δώσουν οι διαρθρωτικές αλλαγές και την ιδιωτική επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις, με σύμμαχο τον τραπεζικό τομέα της χώρας" δήλωσε μεταξύ άλλων ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank, Ν. Νανόπουλος, στο πλαίσιο της πρόσφατης τακτικής γενικής συνέλευσης των μετόχων της τράπεζας, συνοψίζοντας σε έναν μεγάλο βαθμό και τις εκτιμήσεις του επιχειρηματικού κόσμου για την "επόμενη ημέρα".
Ξεμπλοκάρισμα, μεταρρυθμίσεις, αποκρατικοποιήσεις
Πάντως, θεωρείται ως ιδιαίτερα κρίσιμο από την αγορά να προχωρήσουν παράλληλα κάποια θέματα που "πληγώνουν" τις επενδύσεις στην Ελλάδα και σχετίζονται με προβλήματα και δυσλειτουργίες, να αρθούν τα γραφειοκρατικά εμπόδια, οι περιβαλλοντικές "δικλίδες", οι θεσμικές αγκυλώσεις που οδηγούν συχνά σε ματαίωση φιλόδοξες επενδύσεις real estate, ενεργειακά projects, τουριστικές μονάδες, σχέδια αξιοποίησης μεταλλευτικών κοιτασμάτων κ.λπ., να γίνουν αλλαγές και ριζικές ανατροπές στην πολεοδομική και περιβαλλοντική νομοθεσία.
Άλλωστε, είναι γνωστό ότι πλήθος επενδύσεων, από τη Ρόδο και την Κρήτη έως τη Βόρεια Ελλάδα κι από την Πελοπόννησο έως το Αιγαίο, έχουν σκοντάψει στα δαιδαλώδη γρανάζια της ελληνικής γραφειοκρατίας.
Οπως, επίσης, πρέπει να προχωρήσουν μεταρρυθμίσεις και αποκρατικοποιήσεις ώστε συνδυαστικά να δοθεί ώθηση στην οικονομία.
Η Ευρώπη, το ΕΣΠΑ, η ΕΤΕπ
Βέβαια, για την ώρα η Κομισιόν έχει μιλήσει για ένα εμπροσθοβαρές πρόγραμμα κοινοτικής ενίσχυσης ύψους 1 δισ. ευρώ, αν και ήδη έχουν ακουστεί νούμερα που ανεβάζουν τα κεφάλαια συνολικά σε 20-25 δισ. ευρώ για τα επόμενα έτη (περιλαμβάνονται και δυνητικά κεφάλαια της ΕΤΕπ), ενώ έχει αναφερθεί στα περί μείωσης της εθνικής συμμετοχής στο 15%, αν και ο πρόεδρος του Eurogroup κ. Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ έχει αφήσει να εννοηθεί ότι πρέπει να αρθεί, προσωρινά, για την Ελλάδα η υποχρέωση εθνικής συμμετοχής. Ενώ στο τραπέζι είναι και ο ανασχεδιασμός του ΕΣΠΑ των 17 δισ. ευρώ ή και η σύναψη δανείων με την ΕΤΕπ ή μέσω έκδοσης ευρωομολόγων. Με στόχο της κυβέρνησης να είναι η επίτευξη σχεδόν διπλάσιας απορρόφησης των κονδυλίων του ΕΣΠΑ, δηλαδή στο τέλος του έτους η υλοποίηση του ΕΣΠΑ να έχει ξεπεράσει το 35% από 18% που ήταν στο τέλος του 2010. Επίδοση η οποία αν επιτευχθεί θα οδηγήσει σε μείωση του ΑΕΠ της τάξης του 3,5% - 3,8%.
Συνηγορούν μελέτες, συνέδρια και… ξένος Τύπος
Αξίζει να αναφέρουμε ότι δεν λείπουν και οι μελέτες, τα δημοσιεύματα και του ξένου Τύπου, οι ομιλίες σε συνέδρια που αναφέρονται ακριβώς στην ανάγκη για προώθηση επενδύσεων, στην επίδραση που μπορεί να επιφέρει η ανάπτυξη ενός κλάδου στην οικονομική δραστηριότητα, στους ελπιδοφόρους τομείς της χώρας κ.λπ.
Για παράδειγμα, μια και η ενέργεια, κυρίως δε η προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών, θεωρείται ως ιδιαίτερα κρίσιμος κλάδος για την τόνωση της οικονομίας, πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ κατέδειξε ότι η μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ κινητοποιεί σημαντικό ύψος κεφαλαίων, με ευεργετική επίδραση στην οικονομική δραστηριότητα και στην απασχόληση, κάτι εξαιρετικά σημαντικό στην παρούσα συγκυρία. Από τη μελέτη προκύπτει ότι η στροφή στις ΑΠΕ και η επίτευξη των συγκεκριμένων στόχων διείσδυσής τους στην ηλεκτροπαραγωγή είναι και εφικτές και επωφελείς για τη χώρα μας.
Παρ' όλα αυτά, σύμφωνα με τη μελέτη, το ενδεχόμενο να μην πραγματοποιηθούν οι αναγκαίες επενδύσεις στις ΑΠΕ είναι πολύ σοβαρό, εφόσον η κρατική μηχανή συνεχίσει να λειτουργεί αναποτελεσματικά και δεν ενσωματωθεί επαρκώς στις ατομικές και συλλογικές αποφάσεις η μέριμνα για το ευρύτερο συμφέρον. Εάν όμως το κράτος είναι αποτελεσματικό, οι επενδύσεις σε έργα ΑΠΕ θα δώσουν σημαντική ανάσα στην εθνική οικονομία.
Επίσης, σε συνέδριο που διοργανώθηκε στην Αθήνα για τον τουρισμό, μεταξύ άλλων ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ κ. Α. Ανδρεάδης επισήμανε ότι είναι απαραίτητη η επιτάχυνση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων των αεροδρομίων και των λιμανιών, ότι μέσα στο καλοκαίρι αναμένεται να ολοκληρωθεί και το νομικό πλαίσιο για την παραθεριστική κατοικία που θα οδηγήσει σε επενδύσεις 2 δισ. ευρώ ετησίως, ενώ σημείωσε ότι νομοθεσίες, όπως είναι το fast track, θα ανοίξουν τον δρόμο για επενδυτικές ευκαιρίες.
Πάντως, απαρατήρητο δεν πέρασε δημοσίευμα της ηλεκτρονικής έκδοσης των γερμανικών "Financial Times" που υπογράμμιζε ότι χρειάζεται αναπτυξιακή προοπτική για την Ελλάδα, αναφέροντας μάλιστα και έξι τομείς στους οποίους η ελληνική οικονομία εμφανίζει εξαιρετικό ενδιαφέρον και επενδυτικές προοπτικές, όπως οι ναυτιλία και ναυπηγοεπισκευαστικές δραστηριότητες, μεταφορές και τουρισμός, φαρμακευτική βιομηχανία και πράσινη τεχνολογία. Το ρεπορτάζ έκανε αναφορά ότι η ναυτιλία είναι μια αγορά που αναπτύσσεται παγκοσμίως και ότι οι ελληνικές εταιρείες είναι παρούσες και με καλές βάσεις, προσέθετε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να βρεθεί στη θέση του προμηθευτή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές για όλη την Ευρώπη.
Επίσης, συμπλήρωνε ότι ο τουρισμός είναι ένα από τα μεγάλα στηρίγματα της ελληνικής οικονομίας, τονίζοντας ότι η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα, με τις κατάλληλες κινήσεις, να προσελκύσει μεγάλες μάζες τουριστών από δυναμικές και πολλά υποσχόμενες αγορές, όπως η Ρωσία και η Κίνα, ενώ γινόταν αναφορά και στην εξαγωγική ισχύ της φαρμακοβιομηχανίας, καθώς και της δυναμικής του τομέα των μεταφορών, λόγω και της ελκυστικής γεωγραφικής θέσης της Ελλάδας.
Μη φθάσουμε στο άλλο άκρο…
Σε αυτό το σημείο έχει ενδιαφέρον να συνοψίσουμε τις απόψεις ανθρώπων της αγοράς, που μπορεί να αντιλαμβάνονται την αναγκαιότητα για προώθηση αναπτυξιακών επενδύσεων σε πλήθος τομέων της εγχώριας οικονομίας, ωστόσο, "χτυπούνε καμπανάκι" για τυχόν… εκπτώσεις που μπορεί να γίνουν. Δηλαδή ανησυχούν ότι "στον βωμό της ανάπτυξης θα έχουμε θυσίες".
O κίνδυνος
Εννοώντας ότι λόγω του μεσοπρόθεσμου προγράμματος, των ιδιωτικοποιήσεων, της επίσπευσης επενδύσεων που έχουν μπλοκάρει σε αρμόδιες υπηρεσίες για λόγους πολεοδομικούς ή περιβαλλοντικούς, είναι ορατός ο κίνδυνος να "δοθούν τα πάντα στους ιδιώτες, η δημόσια περιουσία, ο αιγιαλός, τα δάση κ.λπ." με πρόσχημα την ανάπτυξη. Κι από κει που δεν προχωρούσε τίποτα, τώρα να παραχωρηθούν τα πάντα στους ιδιώτες επενδυτές προκειμένου να αναζωπυρώσει το ενδιαφέρον τους για τη χώρα μας.
Ανησυχούν ότι δίνονται υπέρμετρα προνόμια σε ιδιώτες μέσα από τα επείγοντα μέτρα εφαρμογής του μεσοπρόθεσμου προγράμματος, κάνουν λόγο για ευνοϊκές ρυθμίσεις αναφορικά με επενδυτικά σχέδια. Ισχυρίζονται ότι προωθούνται αλλαγές στον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό, με συνέπεια να αίρονται φραγμοί περιβαλλοντικής προστασίας προκειμένου να γίνουν επενδύσεις, ότι προβλέπεται αποκλειστική παραχώρηση της χρήσης αιγιαλού και παραλίας.
Ανατροπές…
Προσθέτουν ότι προβλέπονται αποφάσεις-εξπρές για την τύχη της δημόσιας περιουσίας, ότι αλλάζουν οι όροι δόμησης και ότι ορίζεται ο θεσμός της "επιφάνειας", σύμφωνα με τον οποίο ο ιδιώτης επενδυτής αποκτά εμπράγματο δικαίωμα σε κτιριακές και άλλες εγκαταστάσεις που αναγείρονται πάνω σε ακίνητο που δεν αποτελεί δική του ιδιοκτησία. Ανατροπές και ρυθμίσεις που μπορεί να κρύβουν κινδύνους για το αστικό, περιαστικό και νησιωτικό περιβάλλον.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου